Groene vijver helder maken
Een vijver met groen, ondoorzichtig water is één van de vervelendste vijverproblemen. Zweefalgen zijn de boosdoeners bij een groene vijver. Dit zijn microscopisch kleine, eencellige algen. Omdat de algen zo klein zijn, kun je ze niet uit de vijver filteren. Een groene vijver is een groot probleem voor het biologisch evenwicht. De zweefalgen nemen namelijk al het koolzuur (CO2) uit het vijverwater op. Hierdoor valt de groei van de zuurstofplanten stil en sterven deze planten uiteindelijk af. In dit artikel over een groene vijver helder maken, kijken we naar:
- Wat zijn zweefalgen precies?
- Gevolg biologisch evenwicht vijver;
- Oorzaken van groei zweefalg;
- Een groene vijver weer helder maken.
Wat zijn zweefalgen?
Een groene vijver wordt veroorzaakt door groei van zweefalgen. Zweefalgen behoren tot de groep eencellige algen (Algae). Deze vormen chlorofyl (bladgroen). Zweefalgen kunnen zich, net als bijvoorbeeld bacteriën, heel snel vermenigvuldigen als de omstandigheden voor hen goed zijn. Omstandigheden waarbij zweefalgen snel zullen groeien zijn:
- Watertemperatuur boven de tien graden Celsius;
- Voedselrijk vijverwater;
- Geen of te weinig voedselconcurrenten in de vorm van zuurstofplanten.
Vooral tijdens een warme periode kan vijverwater in korte tijd van volledig helder, volledig groen worden. Er is dan niets meer van het onderwaterleven te zien.
Zweefalgen preventief uit de vijver houden is haast niet mogelijk. In de atmosfeer zitten kiemen van de algen. Met andere woorden: zweefalg waait de vijver in.
Gevolgen groene vijver voor biologisch evenwicht
Voor het biologisch evenwicht in de vijver zijn zweefalgen funest. Omdat zweefalgen zo snel en massaal groeien, verbruiken ze alle koolzuur (CO2) die in de vijver aanwezig is. Zoals we hebben gezien in het artikel over zuurstofplanten, kunnen deze niet leven zonder CO2. Het gevolg van een groene vijver door zweefalgen is dan ook, dat de zuurstofplanten langzaam maar zeker zullen afsterven. Doordat de balans van voedselconcurrentie dan nog meer uitslaat in het voordeel van de zweefalgen, zal hun groei hierdoor alleen maar toenemen. De conclusie is dan ook, dat een groene vijver door zweefalgen vrijwel nooit vanzelf herstelt.
De pH-waarde wordt gebruikt om de hoeveelheid vrij koolzuur in een vijver vast te stellen. Het verdwijnen van het koolzuur uit een vijver met zweefalgen kun je daarom zien, door de pH-waarde van de groene vijver op te meten. Deze is bij groei van zweefalgen daardoor altijd hoog (8,5 of meer).
Voor de vissen in een groene vijver is er niet direct gevaar. Zweefalgen produceren bij hun groei namelijk wel zuurstof. Het zuurstofgehalte van een vijver met zweefalg is daardoor meestal wel voldoende hoog.
Oorzaken groei zweefalg
Gelukkig krijgen lang niet alle vijvers last van zweefalg en groen water. Als we kijken naar de risicofactoren voor groen worden van de vijver, zien we dat vooral te voedselrijk vijverwater leidt tot groei van zweefalgen. Daarnaast is een te lage waterhardheid vaak een achterliggende oorzaak van het groen worden van de vijver. Hieronder gaan we daar dieper op in.
Te voedselrijk vijverwater
Voedselrijk (eutroof) vijverwater bevat relatief veel fosfaten en nitraten. In een gezond biologisch evenwicht nemen de zuurstofplanten in de vijver al deze stoffen op bij hun groei. Wanneer de zuurstofplanten dit niet meer kunnen, zorgen de achterblijvende voedingsstoffen voor groei van algen. Dit kan leiden tot de groei van draadalg, maar ook tot een groene vijver. Te voedselrijk water wordt meestal veroorzaakt door de volgende drie zaken:
Te weinig zuurstofplanten
Als er te weinig zuurstofplanten in de vijver groeien, zullen deze niet alle voedingsstoffen uit het water kunnen opnemen.
Modderlaag op de vijverbodem
Een modderlaag van organisch afval maakt het vijverwater zeer voedselrijk. Bacteriën in de modderlaag breken dit afval namelijk af en geven hierbij voedingsstoffen aan het vijverwater af.
Te veel vissen
Vissen produceren organisch afval. Dit maakt het vijverwater eveneens voedselrijk. Vissen kunnen zo dus zorgen voor de groei van zweefalgen en daarmee het groen worden van de vijver.
Te lage waterhardheid
Ook een te lage waterhardheid is een oorzaak van groen worden van een vijver. In zacht water verloopt de groei van zuurstofplanten niet optimaal. Zweefalgen kunnen wel goed groeien in zacht water. Een te lage waterhardheid geeft de zweefalgen dus een voordeel ten opzichte van de zuurstofplanten.
Een groene vijver weer helder maken
Een groene vijver kun je gelukkig wel weer helder maken. We laten je hier een stappenplan zien, waarmee je de zweefalg in de vijver doodt. Wanneer de zweefalgen zijn afgestorven, kunnen zuurstofplanten daarna het vijverwater weer helder houden. Het stappenplan bestaat uit de volgende onderdelen:
- Zweefalgen uit de vijver verwijderen met een zweefalgbestrijder;
- Waterhardheid vijver verhogen;
- Nieuwe of extra zuurstofplanten in de vijver plaatsen.
1. Zweefalgen uit de vijver verwijderen
Bij deze stap doodt je de zweefalgen. Hierdoor wordt het vijverwater weer helder. Je voert deze stap uit, door de vijver met een speciale zweefalgbestrijder te behandelen. Die bevat een stof, die de zweefalgen laat samenklonteren. Hierdoor komen ze op de vijver te drijven, waar je ze kunt wegscheppen met bijvoorbeeld een emmer.
2. Waterhardheid vijver verhogen
Nu de vijver weer (tijdelijk) helder is, moet alles erop gericht zijn om de zuurstofplanten in de vijver weer aan het groeien te krijgen. Wanneer deze planten alle voedingsstoffen opnemen, zal de vijver immers niet meer groen worden. Het verhogen van de waterhardheid verbetert de groei van de zuurstofplanten. Je voegt hierbij namelijk speciale voedingszouten toe aan het water, waarvan de zuurstofplanten profiteren.
3. Nieuwe of extra zuurstofplanten plaatsen
De vijver is nu helder en de waterhardheid is opgehoogd. Je kunt nu nieuwe of extra zuurstofplanten in de vijver zetten. De bedoeling is, dat deze planten alle voedingsstoffen uit het vijverwater gaan opnemen. Let op: het heeft geen zin om extra zuurstofplanten in de vijver te zetten als je stap 1 en 2 niet hebt uitgevoerd. Zolang de vijver nog groen is, zullen deze planten door een gebrek aan koolzuur namelijk niet gaan groeien en zelfs afsterven. Bestrijd dus altijd eerst de zweefalgen en zorg voor een goede waterhardheid, zet pas daarna nieuwe zuurstofplanten in de vijver.
Een goed product om de eerste twee stappen van dit stappenplan mee uit te voeren is Zweefalg-in-één. Dit product bevat een zweefalgbestrijder en een middel om de waterhardheid van de vijver te verhogen.
Houd de vijver na het uitvoeren van dit stappenplan goed in de gaten. Let hierbij op de volgende punten:
- Groeien de nieuwe zuurstofplanten?
- Wordt de vijver niet opnieuw groen?
- Blijft de pH-waarde van het vijverwater onder de 8,5?
Met de aanpak zoals hierboven beschreven, lukt het meestal goed om een groene vijver weer helder te krijgen. Blijf altijd ook kritisch kijken naar de inrichting van de vijver en zorg dat je de risicofactoren zoals genoemd bij ‘Oorzaken groei zweefalg’ zoveel als mogelijk wegneemt. Dit verkleint de kans, dat de vijver in de toekomst opnieuw groen wordt.
Verder lezen
Bekijk ook andere artikelen over het oplossen van problemen met je vijver:
- Groene vijver helder maken in één oogopslag
- Draadalgen tegengaan
- Lekkage vijver repareren
- Slechte groei van zuurstofplanten verbeteren
- Reiger uit de vijver houden